ปัญหาและเฉลย
วิชาพุทธานุพุทธประวัติ ธรรมศึกษาชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันอังคาร ที่ ๒๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๑
เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๔.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. พระพุทธเจ้าเสด็จอุบัติขึ้นในโลก เพื่ออะไร ?
  ก. เป็นศาสดาสร้างสันติ ข. เป็นศาสดาคุ้มครองโลก
  ค. เป็นศาสดาสร้างโลก ง. เป็นศาสดาสอนเวไนยสัตว์
 
๒. ข้อใด แสดงความเป็นผู้มีมานะถือตัวของชาวชมพูทวีป ?
  ก. ถือว่าโลกเที่ยง ข. ถือว่าโลกมีที่สุด
  ค. ถือชั้นวรรณะ ง. ถือว่าตายแล้วเกิด
 
๓. พระโอรสของพระเจ้าโอกกากราช เป็นผู้สร้างเมืองใด ?
  ก. เทวทหะ ข. กบิลพัสดุ์
  ค. ราชคฤห์ ง. สาวัตถี
 
๔. ก่อนที่เจ้าชายสิทธัตถะจะมาอุบัติในโลกนี้ อยู่สวรรค์ชั้นใด ?
  ก. จาตุมหาราช ข. ดาวดึงษ์
  ค. ยามา ง. ดุสิต
 
๕. พระมารดาของพระนางพิมพา มีพระนามว่าอะไร ?
  ก. พระนางปชาบดีโคตมี ข. พระนางปมิตา
  ค. พระนางกิสาโคตมี ง. พระนางอมิตา
 
๖. เจ้าชายสิทธัตถะทางเปล่งอาสภิวาจา ในคราวใด ?
  ก. ประสูติ ข. ตรัสรู้
  ค. แสดงปฐมเทศนา ง. ปรินิพพาน
 
๗. ใครเป็นผู้ทำนายพระสิตธัตถกุมารว่าจะต้องออกบวชแน่นอน ?
  ก. รามพราหมณ์ ข. ยัญญพราหมณ์
  ค. โกณฑัญญพราหมณ์ ง. สุทัตตพราหมณ์
 
๘. การนึกถึง ชรา พยาธิ และมรณะ เป็นเหตุให้ทำลายอะไร ?
  ก. อกุศลวิตก ๓ ข. ความเมา ๓
  ค. ตัณหา ๓ ง. อกุศลมูล ๓
 
๙. การบำเพ็ญทุกรกิริยาในวาระที่ ๓ คือข้อใด ?
  ก. กดพระทนต์ ข. กดพระตาลุ
  ค. กลั้นลมหายใจ ง. อดพระกระยาหาร
 
๑๐. พระพุทธเจ้าทรงเปรียบธรรมใด เหมือนกระจกเงา ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๑๑. การที่ทรงได้ปัญญาเป็นเหตุให้สิ้นอาสวะ ทำให้ได้พระนามอะไร?
  ก. ภควา ข. อรหํ
  ค. สุคโต ง. โลกวิทู
 
๑๒. พระพุทธเจ้าเสวยวิมุตติสุขที่ต้นราชายตนะ ได้ทรงพบกับใคร ?
  ก. พราหมณ์หุหุกชาติ ข. ตปุสสะ และภัลลิกะ
  ค. พระยานาคมุจลินท์ ง. ยสกุลบุตร
 
๑๓. คำว่า อุบาสก อุบาสิกา มีความหมายว่าอย่างไร ?
  ก. ผู้นั่งใกล้พระพุทธ ข. ผู้นั่งใกล้พระธรรม
  ค. ผู้นั่งใกล้พระสงฆ์ ง. ผู้นั่งใกล้พระรัตนตรัย
 
๑๔. สถานที่ทรงพิจารณาอภิธัมมปิฎก ซึ่งเทวดานิรมิต เรียกว่าอะไร ?
  ก. อนิมิสเจดีย์ ข. รัตนฆรเจดีย์
  ค. รัตนจงกรมเจดีย์ ง. บริโภคเจดีย์
 
๑๕. ข้อใด พระองค์ทรงแสดงว่า บรรพชิตควรปฏิบัติ ?
  ก. กามสุขัลลิกานุโยค ข. อัตตกิลมถานุโยค
  ค. มัชฌิมาปฏิปทา ง. อปัณณกปฏิปทา
 
๑๖. ข้อใด เรียกว่า ปฏิปุจฉาพยากรณ์ ?
  ก. ย้อนถามแล้วจึงแก้ปัญหา ข. แยกปัญหาแก้ทีละข้อ
  ค. แก้ปัญหานั้นโดยส่วนเดียว ง. ถามตอบไปทีละข้อ
 
๑๗. ผู้ฉลาดในภาษาสามารถเข้าใจพูดให้คนอื่นเลื่อมใสได้ เรียกว่าอะไร ?
  ก. ธัมมปฏิสัมภิทา ข. นิรุตติปฏิสัมภิทา
  ค. อัตถปฏิสัมภิทา ง. ปฏิภาณปฏิสัมภิทา
 
๑๘. พระพุทธเจ้าโปรดพระเจ้าพิมพิสาร ด้วยธรรมอะไร ?
  ก. ทานกถา ข. สีลกถา
  ค. สัคคกถา ง. อนุปุพพีกถา
 
๑๙. บุคคลใด ไม่ใช่เป้าหมายของการทำปุพพเปตพลีของพราหมณ์ ?
  ก. ปู่ย่า ข. ตายาย
  ค. พ่อแม่ ง. ลูกหลาน
 
๒๐. พระองค์เป็นศาสดาของข้าพระองค์ ข้าพระองค์เป็นสาวก ใครกล่าว ?
  ก. พระมหากัสสปะ ข. พระคยากัสสปะ
  ค. พระอุรุเวลากัสสปะ ง. พระนทีกัสสปะ
 
๒๑. ใครได้ถวายกุฎี ๖๐ หลัง ในกรุงราชคฤห์แก่พระพุทธเจ้า ?
  ก. พระเจ้าพิมพิสาร ข. วิสาขามหาอุบาสิกา
  ค. อนาถปิณฑิกเศรษฐี ง. ราชคหกเศรษฐี
 
๒๒. อุปสรรคยุคแรกในการประกาศพระศาสนา คืออะไร ?
  ก. อาหารไม่เพียงพอ ข. ผู้คนดูถูกรังเกียจ
  ค. การสัญจรลำบาก ง. ให้อุปสมบทเองไม่ได้
 
๒๓. พระสารีบุตรบรรลุพระอรหัตผล ที่ไหน ?
  ก. ถ้ำสุกรขาตา ข. ถ้ำสัตตบรรณ
  ค. ถ้ำอินทศาล ง. ถ้ำบิปผลิ
 
๒๔. พระอัครสาวกทั้งสอง บรรลุพระอรหัตในสำนักใคร ?
  ก. พระพุทธเจ้า ข. สัญชัยปริพพาชก
  ค. พระอัสสชิ ง. พราหมณ์พาวรี
 
๒๕. ถ้ามีภิกษุมาทูลลาเที่ยวจาริกไปที่อื่น พระศาสดาสั่งตรัสให้ไปลา
พระสารีบุตร เพื่อประโยชน์ใด ?
  ก. เพื่อเรียนกัมมัฏฐาน ข. เพื่อท่านจะได้สั่งสอน
  ค. เพื่อท่านจะได้ไปด้วย ง. เพื่อป้องกันอันตราย
 
๒๖. พระพุทธเจ้าตรัสชมเมืองใดว่า ปลูกสร้างได้เป็นระเบียบ ?
  ก. ปาฏลีบุตร ข. สาวัตถี
  ค. พาราณสี ง. กุสินารา
 
๒๗. อนาถปิณฑิกเศรษฐีได้ดวงตาเห็นธรรม ณ สถานที่ใด ?
  ก. เชตวัน ข. สีตวัน
  ค. เวฬุวัน ง. มิคทายวัน
 
๒๘. พระอานนท์ได้บรรลุโสดาปัตติผล เพราะฟังธรรมจากใคร ?
  ก. พระพุทธเจ้า ข. พระสารีบุตร
  ค. พระปุณณมันตานีบุตร ง. พระอัสสชิ
 
๒๙. สิ่งทั้งปวงไม่ควรแก่ข้าพเจ้า ข้าพเจ้าไม่ชอบใจหมด ใครกล่าว ?
  ก. พราหมณ์หุหุกชาติ ข. หลานพระสารีบุตร
  ค. ตปุสสะ ภัลลิกะ ง. อุปกาชีวก
 
๓๐. อะไรเป็นเครื่องห้ามความอยากอันไหลไปสู่อารมณ์ต่าง ๆ
และจะละได้ด้วยธรรมอะไร ใครทูลถาม ?
  ก. อชิตมาณพ ข. ปิงคิยมาณพ
  ค. นันทมาณพ ง. ปุณณกมาณพ
 
๓๑. ตัณหักขยธรรม ธรรมเป็นที่สิ้นไปแห่งตัณหา ทรงแสดงที่ไหน ?
  ก. ถ้ำสุกรขาตา ข. ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน
  ค. วัดเวฬุวัน ง. กัลลวาลมุตตคาม
 
๓๒. คำว่า อรหันต์ เรียกกันมาตั้งแต่เมื่อไร ?
  ก. ก่อนพุทธกาล ข. ครั้งพุทธกาล
  ค. หลังพุทธกาล ง. ครั้งปฐมสังคายนา
 
๓๓. พระเจ้าจัณฑปัชโชตทรงสดับธรรมจากใคร เป็นครั้งแรก ?
  ก. พระพุทธเจ้า ข. พระมหากัจจายนะ
  ค. พระมหาโมคคัลลานะ ง. พระมหากัสสปะ
 
๓๔. ใครเป็นพระอุปัชฌายะของพระปุณณมันตานีบุตร ?
  ก. พระอัญญาโกณฑัญญะ ข. พระอัสสชิ
  ค. พระมหากัสสปะ ง. พระมหานามะ
 
๓๕. ข้อใด ชื่อว่าสามุกกังสิกเทศนา ที่พระพุทธองค์ทรงแสดงเอง ?
  ก. เวทนาปริคคหสูตร ข. วิสุทธิ ๗
  ค. กถาวัตถุ ๑๐ ง. อริยสัจ ๔
 
๓๖. พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมข้อใดมากเป็นพิเศษ ที่บ้านภัณฑุคาม ?
  ก. ไตรลักษณ์ ข. ไตรสิกขา
  ค. ไตรรัตน์ ง. ไตรภูมิ
 
๓๗. อุปติสสะและโกลิตะไปดูมหรสพ คิดอย่างไรจึงออกบวช ?
  ก. สิ่งเหล่านี้เป็นมายา ข. คนพวกนี้หลงละเลิงในกิเลส
  ค. คนพวกนี้ไม่ถึงร้อยปีก็ตาย ง. คนพวกนี้หลอกลวงพวกเรา
 
๓๘. ข้อใด เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นขณะเสด็จกรุงกบิลพัสดุ์ ?
  ก. ฝนโบกขรพรรษตก ข. แสดงธรรมโปรดพระมารดา
  ค. กาฬุทายีอำมาตย์เชิญเสด็จ ง. พระเจ้าพิมพิสารเข้าเฝ้า
 
๓๙. อะไรเป็นมูลเหตุให้อุบาลีบวชก่อนเจ้าชายศากยะทั้ง ๖ ?
  ก. พระประสงค์ของพระ
พุทธเจ้า
ข. ความต้องการของเจ้า
ศากยะทั้ง ๖
  ค. ความต้องการของอุบาลี ง. ให้ผู้มีอายุมากบวชก่อน
 
๔๐. ข้อใด ไม่ใช่บารมี ๑๐ ที่พระพุทธเจ้าใช้ต่อสู้กับกิเลสมาร ?
  ก. ทาน ข. ศีล
  ค. สมาธิ ง. ปัญญา
 
๔๑. เวทนาปริคคหสูตร ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
  ก. อุบายเครื่องบรรเทา ข. อุบายเครื่องไม่ถือมั่น
  ค. อุบายเครื่องงดเว้น ง. อุบายเครื่องสำรวม
 
๔๒. พระสาวกรูปใด เปรียบวิสุทธิ ๗ ด้วยรถ ๗ ผลัดแก่พระสารีบุตร ?
  ก. พระอุรุเวลากัสสปะ ข. พระมหากัสสปะ
  ค. พระอานนท์ ง. พระปุณณมันตานีบุตร
 
๔๓. พระสาวกรูปใด ตั้งอยู่ในกถาวัตถุ ๑๐ มีความมักน้อยเป็นต้น ?
  ก. พระยมกะ ข. พระปุณณมันตานีบุตร
  ค. พระสารีบุตร ง. พระมหากัจจายนะ
 
๔๔. ใครเป็นผู้แสดงธรรมุเทศ ๔ แก่พระเจ้าโกรัพยะ ?
  ก. พระสารีบุตร ข. พระอานนท์
  ค. พระรัฐบาล ง. พระมหากัจจายนะ
 
๔๕. พระนางปชาบดี แสดงความตั้งใจจะบวชด้วยวิธีใด ?
  ก. อดพระกระยาหาร ข. กลั้นลมหายใจ
  ค. นั่งประท้วง ง. ตัดพระเมาลี
 
๔๖. พระนางเขมาเถรีได้รับเอตทัคคะด้านใด ?
  ก. มีปัญญามาก ข. มีฤทธิ์มาก
  ค. ชำนาญสมาบัติ ง. มีความเพียรมาก
 
๔๗. อานุภาพแห่งธรรมใดสามารถให้ดำรงชีวิตได้ ๑ อายุกัป ?
  ก. อธิษฐาน ๔ ข. สังคหวัตถุ ๔
  ค. พรหมวิหาร ๔ ง. อิทธิบาท ๔
 
๔๘. ใครเป็นอัครศาสนูปถัมภกในคราวทำสังคายนา ครั้งที่ ๓ ?
  ก. พระเจ้าอชาตศัตรู ข. พระเจ้าอโศกมหาราช
  ค. พระเจ้ากาลาโศกราช ง. พระเจ้าปเสนทิโกศล
 
๔๙. การสังคายนา ครั้งที่ ๓ ปรารภเรื่องใด ?
  ก. เรื่องวัตถุ ๑๐ ข. เดียรถีย์ปลอมบวช
  ค. ความเสื่อมถอย ง. จ้วงจาบพระธรรมวินัย
 
๕๐. เหตุใด ปิงคิยมาณพ จึงไม่หลุดพ้นจากอาสวกิเลส ?
  ก. คิดถึงการงาน ข. คิดถึงคนรัก
  ค. คิดถึงอาจารย์ ง. คิดสงสัยในธรรม
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๑.  หน้า ๒๒๒-๒๓๒.
    ข้อ ๒๙ สนามหลวงออกข้อสอบและเฉลยคลาดเคลื่อน ไม่ใช่
พระสารีบุตรกล่าว แต่เป็นทีฆนขปริพาชกซึ่งเป็นหลานของพระสารีบุตร
เป็นผู้กล่าว
         

ข้อสอบสนามหลวง