ปัญหาและเฉลย
วิชาอุโบสถศีล (วินัย) ธรรมศึกษาชั้นโท
สอบในสนามหลวง
วันอังคาร ที่ ๒๖ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๖
เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.




คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว ในช่องที่ต้องการ
ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. อุโบสถศีล ตรงกับข้อใด ?
  ก. ศีล ๕ ข. ศีล ๘
  ค. ศีล ๑๐ ง. ศีล ๒๒๗
 
๒. กษัตริย์ที่ทูลให้พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติอุโบสถศีล มีนามว่าอะไร ?
  ก. สุทโธทนะ ข. ข.ปเสนทิโกศล
  ค. ค.พิมพิสาร ง. อชาตศัตรู
 
๓. การรักษาอุโบสถศีล เริ่มต้นด้วยพิธีใด ?
  ก. บูชาพระ ข. ประกาศอุโบสถ
  ค. อาราธนาศีล ง. สมาทานศีล
 
๔. ขณะรักษาอุโบสถศีล ควรปฏิบัติตนตามข้อใด ?
  ก. ดูละคร ข. คุยโทรศัพท์
  ค. ฟังเพลง ง. ฟังเทศน์
 
๕. ผู้นับถือพระพุทธศาสนา ควรยึดสิ่งใดเป็นสรณะ ?
  ก. พระคัมภีร์ ข. พระสงฆ์
  ค. พระไตรปิฎก ง. พระรัตนตรัย
 
๖. คำว่า พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ เป็นคำกล่าวในขั้นตอนใด ?
  ก. บูชาพระ ข. ประกาศอุโบสถ
  ค. รับสรณคมน์ ง. อาราธนาศีล
 
๗. ข้อใด เป็นกิจที่พึงปฏิบัติสำหรับผู้รักษาอุโบสถศีล ?
  ก. ดูดวง ข. สะเดาะเคราะห์
  ค. ต่อชะตา ง. สวดมนต์
 
๘. การรักษาอุโบสถศีลที่ได้รับอานิสงส์น้อย เพราะเหตุใด ?
  ก. ไม่ตั้งใจรักษา ข. มีเวลาน้อย
  ค. ข้อปฏิบัติน้อย ง. ที่อยู่ไม่สะดวก
 
๙. ข้อใด เป็นสาเหตุแห่งการขาดสรณคมน์ ?
  ก. ดูหมิ่นพระ ข. ตัดเศียรพระ
  ค. เข้ารีตศาสนาอื่น ง. เผาตำรา
 
๑๐. ข้อใด จัดเป็นความเศร้าหมองของสรณคมน์ ?
  ก. ตาย ข. ห้ามทำบุญ
  ค. ทำร้ายพระศาสดา ง. นับถือศาสนาอื่น
 
๑๑. การไม่เชื่อผลบุญบาป เป็นความเศร้าหมองของสรณคมน์ด้านใด ?
  ก. ความไม่รู้ ข. ความรู้ผิด
  ค. ความสงสัย ง. ความไม่เอื้อเฟื้อ
 
๑๒. ที่พึ่งสูงสุดในพระพุทธศาสนา ตรงกับข้อใด ?
  ก. พระรัตนตรัย ข. พระคัมภีร์
  ค. พระพุทธรูป ง. พระเจดีย์
 
๑๓. คำว่า สังฆะ ในประโยคว่า สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ หมายถึงใคร ?
  ก. อริยสงฆ์ ข. สาวกสงฆ์
  ค. สมมติสงฆ์ ง. ประธานสงฆ์
 
๑๔. คำว่า เอหิปสฺสิโก กล่าวเพื่อสรรเสริญรัตนะใด ?
  ก. พุทธรัตนะ ข. ธรรมรัตนะ
  ค. ค.สังฆรัตนะ ง. ไตรรัตน์
 
๑๕. ธรรมย่อมรักษาผู้ประพฤติอย่างไร ?
  ก. ให้มีชื่อสียง ข. ให้คนยกย่อง
  ค. ให้คนนับถือ ง. ไม่ให้ตกไปที่ชั่ว
 
๑๖. อุโบสถศีลใด รักษาแล้วได้รับผลบุญน้อย ?
  ก. โคปาลกอุโบสถ ข. ข.ปฏิชาครอุโบสถ
  ค. อริยอุโบสถ ง. ปกติอุโบสถ
 
๑๗. คำว่า อิมํ อฏฺงฺคสมนฺนาคตํ... เป็นคำอะไร ?
  ก. คำอาราธนา ข. รับศีล
  ค. สมาทานอุโบสถ ง. บอกอานิสงส์
 
๑๘. การรักษาอุโบสถศีลในปัญจุโปสถชาดก เพื่ออะไร ?
  ก. ข่มกิเลส ข. ได้ฌานสมาบัติ
  ค. รู้แจ้งมรรค ง. บรรลุพระอรหัต
 
๑๙. สิ่งสำคัญสูงสุดในการรักษาอุโบสถศีล ได้แก่ข้อใด ?
  ก. อาหาร ข. สถานที่
  ค. เวลา ง. ความตั้งใจ
 
๒๐. ข้อใด ไม่เกี่ยวข้องกับการรักษาอุโบสถศีล ?
  ก. บูชาพระ ข. ประกาศอุโบสถ
  ค. อาราธนาศีล ง. อาราธนาพระปริตร
 
๒๑. การรักษาอุโบสถนอกพุทธกาล คือข้อใด ?
  ก. รักษาศีล ๘ ข. รับสรณคมน์
  ค. สมาทานศีล ง. งดเว้นอาหาร
 
๒๒. องค์ที่ทำให้อุโบสถศีลข้อปาณาติบาตขาด คือข้อใด ?
  ก. สัตว์มีชีวิต ข. รู้ว่าสัตว์มีชีวิต
  ค. จิตคิดจะฆ่า ง. สัตว์ตาย
 
๒๓. คำว่า วางท่อนไม้ ในอุโบสถสูตร หมายความว่าอย่างไร ?
  ก. งดฆ่าสัตว์ ข. งดลักทรัพย์
  ค. งดจี้ปล้น ง. งดคบคนพาล
 
๒๔. อุโบสถศีลข้อใด สอนให้เห็นความสำคัญในชีวิตตนและคนอื่น ?
  ก. ข้อ ๑ ข. ข้อ ๒
  ค. ข้อ ๔ ง. ข้อ ๖
 
๒๕. ข้อใด ไม่ใช่องค์ของอุโบสถศีลข้ออทินนาทาน ?
  ก. จิตคิดจะฆ่า ข. จิตคิดจะลัก
  ค. วัตถุมีเจ้าของ ง. พยายามลัก
 
๒๖. อุโบสถศีลข้อ ๒ บัญญัติขึ้นเพื่อให้ผู้รักษาเป็นคนเช่นไร ?
  ก. ไม่โหดร้าย ข. ไม่พูดเท็จ
  ค. ไม่เลี้ยงชีพทางผิด ง. ไม่ดูหมิ่นคู่ครอง
 
๒๗. อุโบสถศีลข้อใด ป้องกันการล่วงละเมิดในทรัพย์สินของคนอื่น ?
  ก. ข้อ ๒ ข. ข้อ ๔
  ค. ข้อ ๖ ง. ข้อ ๘
 
๒๘. ผู้รักษาอุโบสถศีลข้อ ๓ ต้องงดเว้นเรื่องใด ?
  ก. ฆ่าสัตว์ ข. ลักทรัพย์
  ค. เสพกาม ง. ดื่มสุรา
 
๒๙. องค์ที่ทำให้อุโบสถศีลข้อ ๓ ขาด คือข้อใด ?
  ก. วัตถุที่พึงเสพ ข. จิตคิดจะเสพ
  ค. พยายามเสพ ง. เกิดความยินดี
 
๓๐. อุโบสถศีลข้อ ๔ ห้ามทำเรื่องใด ?
  ก. ฆ่าสัตว์ ข. ลักทรัพย์
  ค. พูดเท็จ ง. ขับร้อง
 
๓๑. องค์ที่ทำให้อุโบสถศีลข้อ ๔ ขาด คือข้อใด ?
  ก. เรื่องไม่จริง ข. คิดจะพูดให้ผิด
  ค. พยายามพูด ง. คนอื่นเข้าใจ
 
๓๒. ถ้อยคำที่ไม่ควรนำมาพูดในขณะรักษาอุโบสถศีล ได้แก่ข้อใด ?
  ก. อนุโมทนากถา ข. ติรัจฉานกถา
  ค. อนุปุพพีกถา ง. สีลกถา
 
๓๓. เครื่องดื่มชนิดใด จัดเป็นสิ่งมึนเมาตามอุโบสถศีลข้อ ๕ ?
  ก. น้ำชา ข. กาแฟ
  ค. น้ำมะตูม ง. เมรัย
 
๓๔. องค์ที่ทำให้อุโบสถศีลข้อ ๕ ขาด คือข้อใด ?
  ก. น้ำเมา ข. จิตคิดจะดื่ม
  ค. พยายามดื่ม ง. ดื่มให้ล่วงลำคอ
 
๓๕. สิ่งเป็นปฏิปักข์ต่ออุโบสถศีลข้อ ๕ คืออะไร ?
  ก. น้ำหอม ข. สุราเมรัย
  ค. ดอกไม้ ง. ที่นอนสูง
 
๓๖. อุโบสถศีลข้อใด ขาดเพราะรับประทานอาหารในเวลาวิกาล ?
  ก. ข้อ ๓ ข. ข้อ ๔
  ค. ข้อ ๕ ง. ข้อ ๖
 
๓๗. ผู้รักษาอุโบสถศีล ต้องรับประทานอาหารให้เสร็จก่อนเวลาใด ?
  ก. เที่ยงคืน ข. เที่ยงวัน
  ค. บ่ายโมง ง. ย่ำค่ำ
 
๓๘. อุโบสถศีลข้อ ๖ บัญญัติไว้เพื่อตัดความกังวลเรื่องใด ?
  ก. การกิน ข. การแต่งตัว
  ค. การฟ้อนรำ ง. การขับร้อง
 
๓๙. ข้อใด เป็นองค์แห่งอุโบสถศีลข้อ ๖ ?
  ก. พยายามฆ่า ข. พยายามลัก
  ค. พยายามกลืนกิน ง. พยายามเสพ
 
๔๐. ผู้รักษาอุโบสถศีลข้อ ๗ ต้องงดเว้นอะไร ?
  ก. อาหารค่ำ ข. พูดคำหยาบ
  ค. ร้องเพลง ง. ดื่มน้ำเมา
 
๔๑. การละเล่น มีฟ้อนรำเป็นต้น เป็นองค์แห่งอุโบสถศีลข้อใด ?
  ก. ข้อ ๕ ข. ข้อ ๖
  ค. ข้อ ๗ ง. ข้อ ๘
 
๔๒. ขณะรักษาอุโบสถศีล ต้องละเว้นเครื่องไล้ทาชนิดใด ?
  ก. ครีมทากันยุง ข. ครีมบำรุงผิว
  ค. ครีมแก้คัน ง. ครีมดับกลิ่นตัว
 
๔๓. อุโบสถศีลข้อ ๘ บัญญัติขึ้นเพื่อตัดความกังวลเรื่องใด ?
  ก. การบริโภค ข. การนั่งนอน
  ค. การแต่งตัว ง. การสนทนา
 
๔๔. ที่นอนประเภทใด อนุญาตสำหรับผู้รักษาอุโบสถศีล ?
  ก. ที่นอนยัดนุ่น ข. ที่นอนยัดสำลี
  ค. ที่นอนวิจิตร ง. ที่นอนยัดใบไม้
 
๔๕. อุโบสถประเภทใด ถือเวลาเป็นเกณฑ์ ?
  ก. โคปาลกอุโบสถ ข. ปกติอุโบสถ
  ค. นิคคัณฐอุโบสถ ง. อริยอุโบสถ
 
๔๖. อุโบสถประเภทใด มีวันรับ วันรักษา และวันส่ง ?
  ก. โคปาลกอุโบสถ ข. ปกติอุโบสถ
  ค. ค.ปฏิชาครอุโบสถ ง. ปาฏิหาริยอุโบสถ
 
๔๗. อุโบสถชนิดใด ไม่นับเข้าในคำสอนของพระพุทธเจ้า ?
  ก. โคปาลกอุโบสถ ข. ปกติอุโบสถ
  ค. นิคคัณฐอุโบสถ ง. อริยอุโบสถ
 
๔๘. ข้อใด เป็นคติภูมิของผู้รักษาอุโบสถศีล ?
  ก. ทุคติภูมิ ข. สุคติภูมิ
  ค. นรกภูมิ ง. อบายภูมิ
 
๔๙. การรักษาอุโบสถศีลมีอานิสงส์มาก ขึ้นอยู่กับอะไร ?
  ก. บุญบารมี ข. โชควาสนา
  ค. ชะตาชีวิต ง. ตั้งใจรักษา
 
๕๐. อุโบสถศีล เป็นพื้นฐานให้ได้สมบัติสูงสุด คือข้อใด ?
  ก. มนุษย์สมบัติ ข. สวรรค์สมบัติ
  ค. นิพพานสมบัติ ง. ทรัพย์สมบัติ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๖. หน้า ๒๓๕-๒๔๕.
ข้อสอบจริง สอบวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๖ เวลา ๑๕.๐๐ - ๑๕.๕๐ น.
 

ข้อสอบสนามหลวง