|
| |
๑๕. สุขวคฺควณฺณนา
๑. าตกานํ กลหวูปสมนวตฺถุ. (๑๕๗) |
หน้า
๑๑๙ |
|
๑๕. สุขวคฺควณฺณนา |
|
๑. าตกานํกลหวูปสมนวตฺถุ. (๑๕๗) |
| |
|
|
|
| กลหวูปสมนตฺถํ าตเก อารพฺภ กเถสิ. |
| |
|
สากิยา จ โกลิยา จ กิร กปิลวตฺถุนครสฺส จ โกลิยนครสฺส
จ อนฺตเร โรหิณึ นาม นทึ เอเกเนว อาวรเณน พนฺธาเปตฺวา
สสฺสานิ กาเรนฺติ. อถ เชฏฺมูลมาเส สสฺเสสุ มิลายนฺเตสุ
อุภยนครวาสิกานํปิ กมฺมกรา สนฺนิปตึสุ. ตตฺถ โกลิยนครวาสิโน
อาหํสุ "อิทํ อุทกํ อุภโต หริยมานํ เนว ตุมฺหากํ ปโหสฺสติ, น
อมฺหากํ; อมฺหากํ ปน สสฺสํ เอกอุทเกเนว นิปฺผชฺชิสฺสติ, อิทํ
อุทกํ อมฺหากํ เทถาติ. อิตเรปิ เอวมาหํสุ "ตุมฺเหสุ โกฏฺเ
ปูเรตฺวา ิเตสุ มยํ รตฺตสุวณฺณํ นีลมณิกาฬมณิกหาปเณ จ
คเหตฺวา ปจฺฉิปฺปสิพฺพกาทิหตฺถา น สกฺขิสฺสาม ตุมฺหากํ ฆรทฺวาเร
วิจริตุ, อมฺหากํปิ สสฺสํ เอกอุทเกเนว นิปฺผชฺชิสฺสติ, อิทํ อุทกํ
อมฺหากํ เทถาติ. "น มยํ ทสฺสามาติ. "มยํปิ น ทสฺสามาติ.
เอวํ กถํ วฑฺเฒตฺวา เอโก อุฏฺาย เอกสฺส ปหารํ อทาสิ,
โสปิ อญฺสฺสาปีติ เอวํ อญฺมญฺํ ปหริตฺวา ราชกุลานํ ชาตึ
ฆฏฺเฏตฺวา กลหํ วฑฺฒยึสุ. โกลิยกมฺมกรา วทนฺติ "ตุมฺเห
กปิลวตฺถุวาสิโน ทารเก คเหตฺวา คจฺฉถ, ๑ เย โสณสิคาลาทโย
วิย อตฺตโน ภคินีหิ สทฺธึ สํวาสํ วสึสุ; เอเตสํ หตฺถิโน จ
อสฺสา จ ผลกาวุธานิ จ อมฺหากํ กึ กริสฺสนฺตีติ. สากิยกมฺมกราปิ
วทนฺติ "ตุมฺเหทานิ กุฏฺิโน ทารเก คเหตฺวา คจฺฉถ, ๒ เย
อนาถา นิคฺคติกา ติรจฺฉานา วิย โกลรุกฺเข วสึสุ; เอเตสํ
หตฺถิโน จ อสฺสา จ ผลกาวุธานิ จ อมฺหากํ กึ กริสฺสนฺตีติ.
เต คนฺตฺวา ตสฺมึ กมฺเม นิยุตฺตานํ อมจฺจานํ กเถสุ. อมจฺจา
ราชกุลานํ กเถสุ. ตโต สากิยา "ภคินีหิ สทฺธึ สํวาสํ วสิตกานํ
ถามญฺจ พลญฺจ ทสฺเสสฺสามาติ ยุทฺธสชฺชา นิกฺขมึสุ. โกลิยาปิ
"โกลรุกฺขวาสีนํ ถามญฺจ พลญฺจ ทสฺเสสฺสามาติ ยุทฺธสชฺชา
นิกฺขมึสุ. สตฺถาปิ ปจฺจูสสมเย โลกํ โวโลเกนฺโต าตเก
ทิสฺวา "มยิ อคจฺฉนฺเต อิเม นสฺสิสฺสนฺติ, มยา คนฺตุ วฏฺฏตีติ
จินฺเตตฺวา เอกโกว อากาเสน คนฺตฺวา โรหิณิยา นทิยา
มชฺเฌ อากาเส ปลฺลงฺเกน นิสีทิ. าตกา สตฺถารํ ทิสฺวา
อาวุธานิ ฉฑฺเฑตฺวา วนฺทึสุ. อถ เน สตฺถา อาห "กึ กลโห
นาเมโส มหาราชาติ. "น ชานาม ภนฺเตติ. "โกทานิ ชานิสฺสตีติ.
เต "อุปราชา ชานิสฺสติ, เสนาปติ ชานิสฺสตี ติ อิมินา อุปาเยน
ยาว ทาสกมฺมกเร ๓ ปุจฺฉิตฺวา "ภนฺเต อุทกกลโห ติ อาหํสุ.
"อุทกํ กึ อคฺฆติ มหาราชาติ. "อปฺปคฺฆํ ภนฺเตติ. "ขตฺติยา กึ
อคฺฆนฺติ มหาราชาติ. "ขตฺติยา นาม อนคฺฆา ภนฺเตติ. "ยุตฺตํ
ปน ตุมฺหากํ อปฺปมตฺตกํ อุทกํ นิสฺสาย อนคฺเฆ ขตฺติเย
นาเสตุนฺติ. เต ตุณฺหี อเหสุ. อถ เต สตฺถา อามนฺเตตฺวา
"กสฺมา มหาราช เอวรูปํ กโรถ, มยิ อสนฺเต อชฺช โลหิตนที
ปวตฺติสฺสติ, อยุตฺตํ โว กตํ: ตุมฺเห ปญฺจหิ เวเรหิ สเวรา
วิหรถ, อหํ อเวโร วิหรามิ; ตุมฺเห กิเลสาตุรา หุตฺวา
วิหรถ, อหํ อนาตุโร วิหรามิ; ตุมฺเห กามคุณปริเยสเน อุสฺสุกา
หุตฺวา วิหรถ, อหํ อนุสฺสุโก วิหรามีติ วตฺวา อิมา คาถา
อภาสิ |
|
"สุสุขํ วต ชีวาม เวริเนสุ อเวริโน,
เวริเนสุ มนุสฺเสสุ วิหราม อเวริโน.
สุสุขํ วต ชีวาม อาตุเรสุ อนาตุรา,
อาตุเรสุ มนุสฺเสสุ วิหราม อนาตุรา.
สุสุขํ วต ชีวาม อุสฺสุเกสุ อนุสฺสุกา,
อุสฺสุเกสุ มนุสฺเสสุ วิหราม อนุสฺสุกาติ. |
|
|
สนฺธิจฺเฉทาทิวเสน, ปพฺพชิตา วา ปน เวชฺชกมฺมาทิวเสน,
ชีวิตวุตฺตึ อุปฺปาเทตฺวา `สุเขน ชีวามาติ วทนฺติ: เตหิ มยเมว
สุสุขํ วต ชีวาม, เย มยํ ปญฺจหิ เวเรหิ เวริเนสุ มนุสฺเสสุ
อเวริโน, กิเลสาตุเรสุ [มนุสฺเสสุ] นิกฺกิเลสตาย อนาตุรา,
ปญฺจกามคุณปริเยสเน อุสฺสุเกสุ [มนุสฺเสสุ] ตาย ปริเยสนาย
อภาเวน อนุสฺสุกาติ. เสสํ อุตฺตานตฺถเมว. |
| |
|
|
|
| าตกานํ กลหวูปสมนวตฺถุ. |
|
๑-๒. อาคจฺฉถ. (?)
๓. ทาสกมฺมกเรหิ (?) |
|
|
