|
|
๑๕. สุขวคฺควณฺณนา
๘. สกฺกวตฺถุ. (๑๖๔) |
หน้า
๑๓๔ |
|
๘. สกฺกวตฺถุ. (๑๖๔) |
|
|
|
|
วิหรนฺโต สกฺกํ อารพฺภ กเถสิ. |
|
|
|
|
อุปฺปนฺนภาวํ ตฺวา สกฺโก เทวราชา "มยา สตฺถุ สนฺติกํ
คนฺตฺวา คิลานุปฏฺานํ กาตุ วฏฺฏตีติ จินฺเตตฺวา ติคาวุตปฺปมาณํ
อตฺตภาวํ วิชหิตฺวา สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา หตฺเถหิ
ปาเท ปริมชฺชิ. อถ นํ สตฺถา อาห "โก เอโสติ. "อหํ ภนฺเต
สกฺโกติ. "กสฺมา อาคโตสีติ. "ตุมฺเห คิลาเน อุปฏฺหิตุ ภนฺเตติ.
"สกฺก เทวานํ มนุสฺสคนฺโธ โยชนสตโต ปฏฺาย คเล พทฺธกุณปํ
วิย โหติ, คจฺฉ ตฺวํ, อตฺถิ เม คิลานุปฏฺาโก ภิกฺขูติ. "ภนฺเต
อหํปิ จตุราสีติโยชนสหสฺสมตฺถเก ิโต ตุมฺหากํ สีลคนฺธํ ฆายิตฺวา
อาคโต, อหเมว อุปฏฺหิสฺสามีติ สตฺถุ สรีรวลญฺชนภาชนํ
อญฺสฺส หตฺเถนาปิ ผุสิตุ อทตฺวา สีเสเยว เปตฺวา นีหรนฺโต
มุขสงฺโกจนมตฺตํปิ น อกาสิ, คนฺธภาชนํ ปริหรนฺโต วิย อโหสิ,
เอวํ สตฺถารํ ปฏิชคฺคิตฺวา สตฺถุ ผาสุกกาเลเยว อคมาสิ. ภิกฺขู
กถํ สมุฏฺาเปสุ "อโห สตฺถริ สกฺกสฺส สิเนโห, เอวรูปํ นาม
ทิพฺพสมฺปตฺตึ ปหาย มุขสงฺโกจนมตฺตํปิ อกตฺวา คนฺธภาชนํ
นีหรนฺโต วิย สตฺถุ สรีรวลญฺชนภาชนํ สีเสน นีหรนฺโต อุปฏฺานมกาสีติ.
สตฺถา เตสํ กถํ สุตฺวา "กึ วเทถ ภิกฺขเวติ ปุจฺฉิตฺวา,
"อิทํ นาม ภนฺเตติ วุตฺเต, "อนจฺฉริยํ ภิกฺขเว เอตํ, ยํ สกฺโก
เทวราชา มยิ สิเนหํ กโรติ; อยํ หิ สกฺโก เทวราชา มํ
นิสฺสาย ชรสกฺกภาวํ วิชหิตฺวา ธมฺมเทสนํ สุตฺวา โสตาปนฺโน
หุตฺวา ตรุณสกฺกภาวํ ปตฺโต; อหํ หิสฺส มรณภยตชฺชิตสฺส
ปญฺจสิขคนฺธพฺพเทวปุตฺตํ ปุรโต กตฺวา อาคตกาเล อินฺทสาลคุหายํ
เทวปริสาย มชฺเฌ นิสินฺนสฺส |
|
"ปุจฺฉ วาสว มํ ปญฺหํ, ยงฺกิญฺจิ มนสิจฺฉสิ,
ตสฺส ตสฺเสว ปญฺหสฺส อหํ อนฺตํ กโรมิ เตติ ๑ |
วตฺวา ตสฺส กงฺขํ วิโนเทนฺโต ธมฺมํ เทเสสึ, เทสนาวสาเน
จุทฺทสนฺนํ ปาณโกฏีนํ ธมฺมาภิสมโย อโหสิ, สกฺโกปิ ยถานิสินฺโนว
โสตาปตฺติผลํ ปตฺวา ตรุณสกฺโก ชาโต; เอวมสฺสาหํ พหูปกาโร,
ตสฺส มยิ สิเนโห นาม อนจฺฉริโย; ภิกฺขเว อริยานํ หิ ทสฺสนํปิ
สุขํ, เตหิ สทฺธึ เอกฏฺาเน สนฺนิวาโสปิ สุโข, พาเลหิ ปน
สพฺพเมตํ ทุกฺขนฺติ วตฺวา อิมา คาถา อภาสิ |
|
"สาหุ ทสฺสนมริยานํ สนฺนิวาโส สทา สุโข,
อทสฺสเนน พาลานํ นิจฺจเมว สุขี สิยา,
พาลสงฺคตจารี หิ ทีฆมทฺธาน โสจติ,
ทุกฺโข พาเลหิ สํวาโส อมิตฺเตเนว สพฺพทา.
ธีโร จ สุขสํวาโส าตีนํว สมาคโม,
[ตสฺมา หิ]
ธีรฺจ ปญฺญฺจ พหุสฺสุตญฺจ
โธรยฺหสีลํ วตวนฺตมริยํ
ตํ ตาทิสํ สปฺปุริสํ สุเมธํ
ภเชถ นกฺขตฺตปถํว จนฺทิมาติ. |
|
|
เตสํ ทสฺสนเมว, เตหิ ปน สทฺธึ เอกฏฺาเน นิสีทนาทิภาโวปิ เตสํ
วตฺตปฺปฏิวตฺตํ กาตุ ลภนภาโวปิ สาธุเยว. พาลสงฺคตจารี หีติ:
โย หิ พาเลน สหจารี. ทีฆมทฺธานนฺติ: โส พาลสหาเยน "เอหิ,
สนฺธิจฺเฉทาทีนิ กโรม าติ วุจฺจมาโน เตน สทฺธึ เอกจฺฉนฺโท หุตฺวา
ตานิ กโรนฺโต หตฺถจฺเฉทาทีนิ ปตฺวา ทีฆมทฺธานํ โสจติ. สพฺพทาติ:
ยถา อสิหตฺเถน วา อมิตฺเตน อาสีวิสาทีหิ วา สทฺธึ เอกโต วาโส
นาม นิจฺจํ ทุกฺโข, ตเถว พาเลหิ สทฺธินฺติ อตฺโถ. ธีโร จ
สุขสํวาโสติ: เอตฺถ สุโข สํวาโส เอเตนาติ สุขสํวาโส, ปณฺฑิเตน
สทฺธึ เอกฏฺาเน วาโส สุโขติ อตฺโถ. กถํ? าตีนํว สมาคโมติ:
ยถา ปิยาตีนํ สมาคโม สุโข; เอวํ สุโข. ตสฺมาติ: ยสฺมา พาเลน
สทฺธึ สํวาโส ทุกฺโข, ปณฺฑิเตน สทฺธึ สุโข; ตสฺมา หิ ธิติสมฺปนฺนํ
ธีรญฺจ โลกิยโลกุตฺตรปฺปญฺาสมฺปนฺนํ ปญฺญฺจ อาคมาธิคมสมฺปนฺนํ
พหุสฺสุตญฺจ อรหตฺตปาปนสงฺขาตาย ธุรวหนสีลตาย โธรยฺหสีลํ
สีลวเตน เจว ธูตงฺควเตน จ วตวนฺตํ กิเลเสหิ อารกตาย อริยํ
ตํ ตถารูปํ สปฺปุริสํ โสภนปญฺํ, ยถา นิมฺมลํ นกฺขตฺตปถสงฺขาตํ
อากาสํ จนฺทิมา ภชติ; เอวํ ภเชถ ปยิรุปาเสถาติ อตฺโถ. |
|
|
|
|
สกฺกวตฺถุ.
สุขวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.
ปณฺณรสโม วคฺโค.
|
|
๑. ที. มหา. ๑๐/๓๑๐. |
|
|