ปัญหาและเฉลย
วิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นโท
สอบในสนามหลวง
วันอังคาร ที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๘
เวลา ๑๓.๐๐ - ๑๓.๕๐ น.



คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วฝนลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
   
๑. สมถกรรมฐาน มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. สงบใจ ข. สงบกาย
  ค. สงบวาจา ง. สงบภัย
 
๒. การพิจารณาเห็นไตรลักษณ์จัดเป็นกัมมัฏฐานอะไร ?
  ก. สมถะ ข. วิปัสสนา
  ค. อสุภะ ง. เมตตา
 
๓. ข้อใด จัดเป็นกิเลสกาม ?
  ก. รูป ข. เสียง
  ค. กลิ่น ง. ราคะ
 
๔. การละความชั่วทำความดี จัดเป็นบูชาประเภทใด ?
  ก. อามิสบูชา ข. ปฏิบัติบูชา
  ค. พุทธบูชา ง. สังฆบูชา
 
๕. การต้อนรับผู้มาเยี่ยมเยียนด้วยน้ำดื่ม จัดเข้าในข้อใด ?
  ก. อามิสบูชา ข. ปฏิบัติบูชา
  ค. อามิสปฏิสันถาร ง. ธัมมปฏิสันถาร
 
๖. ความคิดเช่นไร จัดเป็นพยาบาทวิตก ?
  ก. คิดดื่มสุรา ข. คิดเล่นการพนัน
  ค. คิดชิงทรัพย์ ง. คิดจองเวร
 
๗. พยาบาทวิตกมีอะไรเป็นมูล ?
  ก. ราคะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. โลภะ
 
๘. เมตตาต่อผู้อื่น จัดเป็นวิตกใด ?
  ก. เนกขัมมวิตก ข. อพยาบาทวิตก
  ค. อวิหิงสาวิตก ง. พยาบาทวิตก
 
๙. ผู้มีอวิหิงสาวิตก มักมีความคิดเช่นใด ?
  ก. ไม่รักสัตว์ ข. ไม่เลี้ยงสัตว์
  ค. ไม่ขโมยสัตว์ ง. ไม่ทรมานสัตว์
 
๑๐. มัวเมาในกามคุณ เพราะถูกแผดเผาด้วยไฟอะไร ?
  ก. ราคะ ข. โทสะ
  ค. โมหะ ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๑. ผู้ถูกไฟคือโมหะแผดเผา มีอาการเช่นใด ?
  ก. เครียด ข. เร่าร้อน
  ค. กลัว ง. ลุ่มหลง
 
๑๒. ผู้มีธัมมาธิปเตยยะมีลักษณะเช่นไร ?
  ก. ถือตัวตน ข. ถือพวกพ้อง
  ค. ถือความถูกต้อง ง. ถือเสียงส่วนใหญ่
 
๑๓. การปกครองที่ถือเสียงข้างมากเป็นใหญ่จัดเข้าในข้อใด ?
  ก. อัตตาธิปไตย ข. โลกาธิปไตย
  ค. ธัมมาธิปไตย ง. อนาธิปไตย
 
๑๔. ปัญญาหยั่งรู้ในอริยสัจมีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ฌาน ข. ญาณ
  ค. สมาบัติ ง. สมาธิ
 
๑๕. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องอนุสาสนีปาฏิหาริย์ เพราะเหตุใด ?
  ก. ทำให้สวย ข. ทำให้รวย
  ค. ทำให้ฉลาด ง. ทำให้พ้นทุกข์
 
๑๖. บรรดาปิฎก ๓ พระวินัยปิฎกว่าด้วยเรื่องอะไร ?
  ก. ข้อบัญญัติ ข. นิทานชาดก
  ค. ตำนาน ง. ปรมัตถธรรม
 
๑๗. พุทธกิจที่ทรงบำเพ็ญในฐานะเป็นพระพุทธเจ้า ตรงกับจริยาใด ?
  ก. โลกัตถจริยา ข. ญาตัตถจริยา
  ค. พุทธัตถจริยา ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๘. พระพุทธรูปปางห้ามญาติ แสดงถึงจริยาใด ?
  ก. โลกัตถจริยา ข. ญาตัตถจริยา
  ค. พุทธัตถจริยา ง. ถูกทุกข้อ
 
๑๙. วัฏฏะ วนหรือหมุน มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. เวียนว่ายตายเกิด ข. แก่เจ็บตาย
  ค. โลกหมุน ง. เปลี่ยนฤดู
 
๒๐. อานิสงส์สูงสุดของการปฏิบัติตามหลักไตรสิกขา ตรงกับข้อใด ?
  ก. กำจัดภัย ข. กำจัดโศก
  ค. กำจัดโรค ง. กำจัดกิเลส
 
๒๑. อปัสเสนธรรม มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. เป็นที่พึ่งพิง ข. เป็นที่เจริญ
  ค. เป็นที่สำเร็จ ง. เป็นที่หลุดพ้น
 
๒๒. อปัสเสนธรรม ข้อพิจารณาแล้วบรรเทา ได้แก่บรรเทาอะไร ?
  ก. อกุศลมูล ข. อกุศลกรรม
  ค. อกุศลวิตก ง. อกุศลธรรม
 
๒๓. ถูกผิดว่าไปตามความเป็นจริง จัดเป็นอัปปมัญญาข้อใด ?
  ก. เมตตา ข. กรุณา
  ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
 
๒๔. แผ่เมตตาอย่างไร จัดเป็นอัปปมัญญา ?
  ก. เจาะจงบุคคล ข. จำกัดบุคคล
  ค. ไม่จำกัดบุคคล ง. ถูกทุกข้อ
 
๒๕. ผู้ถึงกระแสนิพพาน หมายถึงใคร ?
  ก. พระโสดาบัน ข. พระสกทาคามี
  ค. พระอนาคามี ง. ระอรหันต์
 
๒๖. ผู้มาสู่โลกนี้อีกครั้งเดียว หมายถึงใคร ?
  ก. พระโสดาบัน ข. พระสกทาคามี
  ค. พระอนาคามี ง. พระอรหันต์
 
๒๗. กิเลสที่เป็นดุจกระแสน้ำ ท่วมใจสัตว์ เรียกว่าอะไร ?
  ก. โอฆะ ข. อาสวะ
  ค. มานะ ง. ทิฏฐิ
 
๒๘. ไม่รู้เ้หตุเกิดทุกข์ เพราะถูกครอบงำด้วยโอฆะใด ?
  ก. กาโมฆะ ข. ภโวฆะ
  ค. ทิฏโฐฆะ ง. อวิชโชฆะ
 
๒๙. ปหานะ เป็นกิจของอริยสัจ ข้อใด ?
  ก. ทุกขสัจ ข. สมุทัยสัจ
  ค. นิโรธสัจ ง. มรรคสัจ
 
๓๐. ผู้เ้ข้าไปนั่งใกล้พระรัตนตรัย หมายถึงใคร ?
  ก. ภิกษุ ข. ภิกษุณี
  ค. สามเณร ง. อุบาสก
 
๓๑. ผู้ฟังคำสอนแล้วไม่รู้ไม่เข้าใจ มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. อุคฆติตัญญู ข. วิปจิตัญญู
  ค. เนยยะ ง. ปทปรมะ
 
๓๒. พระอริยบุคคลชั้นใด ทำราคะโทสะโมหะให้เบาบาง ?
  ก. พระโสดาบัน ข. พระสกทาคามี
  ค. พระอนาคามี ง. พระอรหันต์
 
๓๓. คนที่มีจิตใจตระหนี่ ควรฟังอนุปุพพีกถาข้อใด ?
  ก. ทานกถา ข. สีลกถา
  ค. สัคคกถา ง. กามาทีนวกถา
 
๓๔. โครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ จัดเข้าในอนุปุพพีกถาข้อใด ?
  ก. ทานกถา ข. สีลกถา
  ค. สัคคกถา ง. กามาทีนวกถา
 
๓๕. ไม่ยอมให้สกุลอื่นเข้ามาเกี่ยวดองด้วย จัดว่ามีมัจฉริยะใด ?
  ก. อาวาสมัจฉริยะ ข. กุลมัจฉริยะ
  ค. ลาภมัจฉริยะ ง. วัณณมัจฉริยะ
 
๓๖. ความเจ็บไขไ้ด้ป่วย จัดเป็นมารชนิดใด ?
  ก. ขันธมาร ข. กิเลสมาร
  ค. มัจจุมาร ง. เทวปุตตมาร
 
๓๗. ดีใจได้รับทุนการศึกษา จัดว่ามีเวทนาใด ?
  ก. สุขเวทนา ข. โสมนัสเวทนา
  ค. โทมนัสเวทนา ง. อุเบกขาเวทนา
 
๓๘. ผู้มีปกติโกรธง่าย พึงแก้ด้วยการเจริญกัมมัฏฐานอะไร ?
  ก. เมตตา ข. อสุภะ
  ค. อนุสสติ ง. อานาปานสติ
 
๓๙. ผู้มีปกติฟุ้งซ่าน พึงแก้ด้วยการเจริญกัมมัฏฐานอะไร ?
  ก. พรหมวิหาร ข. อสุภะ
  ค. อนุสสติ ง. อานาปานสติ
 
๔๐. โอปนยิโก มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ควรเรียกให้มาดู ข. ควรน้อมเข้ามา
  ค. ไม่จำกัดกาล ง. พึงรู้เฉพาะตน
 
๔๑. ธรรมคุณข้อว่า อกาลิโก มีความหมายตรงกับข้อใด ?
  ก. ล้าสมัย ข. ล้ำ้สมัย
  ค. ทันสมัย ง. ตามสมัย
 
๔๒. การรักษาศีลของตนให้บริสุทธิ์ ตรงกับวิสุทธิข้อใด ?
  ก. สีลวิสุทธิ ข. จิตตวิสุทธิ
  ค. ทิฏฐิวิสุทธิ ง. ญาณทัสสนวิสุทธิ
 
๔๓. ผู้ไ้ม่ทำบาปแม้ในที่ลับ ตรงกับพุทธคุณข้อใด ?
  ก. อรหํ ข. สมฺมาสมฺพุทฺโธ
  ค. สุคโต ง. โลกวิทู
 
๔๔. ผู้เสด็จไปทำประโยชน์ให้เกิดแก่มหาชน ตรงกับพุทธคุณข้อใด ?
  ก. สมฺมาสมฺพุทฺโธ ข. วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
  ค. สุคโต ง. โลกวิทู
 
๔๕. พุทฺโธ เป็นผู้ตื่นแล้ว หมายถึงตื่นจากอะไร ?
  ก. กิเลส ข. โมหะ
  ค. ทิฏฐิ ง. มานะ
 
๔๖. พระสงฆ์ได้ชื่อว่า อุชุปฏิปนฺโน เพราะปฏิบัติตรงต่ออะไร ?
  ก. ระเบียบ ข. ประเพณี
  ค. ตำรา ง. ธรรมวินัย
 
๔๗. เมื่อกล่าวว่า สุปฏิปนฺโน ภควโต...หมายถึงระลึกถึงอะไร ?
  ก. พระพุทธคุณ ข. พระธรรมคุณ
  ค. พระสังฆคุณ ง. พระรัตนตรัย
 
๔๘. คำว่า สู้ต่อไปตราบเท่าที่ลมหายใจยังอยู่ แสดงว่าบำเพ็ญบารมีใด ?
  ก. ขันติบารมี ข. วิริยบารมี
  ค. สัจจบารมี ง. อธิษฐานบารมี
 
๔๙. กรรมใด แต่งให้ไปเกิด ?
  ก. อโหสิกรรม ข. ชนกกรรม
  ค. ครุกรรม ง. อุปัตถัมภกกรรม
 
๕๐. ทิฏฐธรรมเวทนียกรรม คือ กรรมที่ให้ผลในภพใด ?
  ก. ภพนี้ ข. ภพหน้า
  ค. ภพต่อไป ง. ทุกภพ
         
     
เอกสารอ้างอิง    
  เรื่องสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ.๒๕๕๘. หน้า ๑๖๘-๑๗๗.
         

ข้อสอบสนามหลวง