|
|
๕. โปิลตฺเถรวตฺถุ. (๒๐๗) |
| |
|
|
|
| |
| |
|
|
|
ภิกฺขุสตานํ ธมฺมํ วาเจสิ. สตฺถา จินฺเตสิ "อิมสฺส ภิกฺขุโน
`อตฺตโน ทุกฺขนิสฺสรณํ กริสฺสามีติ จิตฺตํปิ นตฺถิ, สํเวเชสฺสามิ
นนฺติ. ตโต ปฏฺาย ตํ เถรํ อตฺตโน อุปฏฺานํ อาคตกาเล
"เอหิ ตุจฺฉโปิล, นิสีท ตุจฺฉโปิล, ยาหิ ตุจฺฉโปิลาติ วเทติ,
อุฏฺาย คตกาเลปิ "ตุจฺฉโปิโล คโตติ วเทติ. โส จินฺเตสิ
"อหํ สาฏฺกถานิ ตีณิ ปิฏกานิ ธาเรมิ, ปญฺจนฺนํ ภิกฺขุสตานํ
อฏฺารส มหาคเณ ธมฺมํ วาเจมิ, อถ จ ปน มํ สตฺถา อภิกฺขณํ
`ตุจฺฉโปิลาติ วเทติ, อทฺธา มํ สตฺถา ฌานาทีนํ อภาเวน เอวํ
วเทตีติ. โส อุปฺปนฺนสํเวโค "อรญฺํ อิทานิ ปวิสิตฺวา สมณธมฺมํ
กริสฺสามีติ สยเมว ปตฺตจีวรํ สํวิทหิตฺวา ปจฺจูสกาเล สพฺพปจฺฉา
ธมฺมํ อุคฺคณฺหิตฺวา ๑ นิกฺขมนฺเตน ภิกฺขุนา สทฺธึ นิกฺขมิ. ปริเวเณ
นิสีทิตฺวา สชฺฌายนฺตา ตํ "อาจริโย ติ น สลฺลกฺเขสุ. โส วีสํ
โยชนสตํ คนฺตฺวา, เอกสฺมึ อรญฺาวาเส ตึส ภิกฺขู วสนฺติ, เต
อุปสงฺกมิตฺวา สงฺฆตฺเถรํ วนฺทิตฺวา "ภนฺเต อวสฺสโย เม โหถาติ
อาห. "อาวุโส ตฺวํ ธมฺมกถิโก, อมฺเหหิ นาม ตํ นิสฺสาย กิญฺจิ
ชานิตพฺพํ ภเวยฺย, กสฺมา เอวํ วเทสีติ. "มา ภนฺเต เอวํ กโรถ,
อวสฺสโย เม โหถาติ. เต ปน สพฺเพ ขีณาสวาว. อถ นํ มหาเถโร
"อิมสฺส อุคฺคหํ นิสฺสาย มาโน อตฺถิเยวาติ อนุเถรสฺส สนฺติกํ
ปหิณิ. โสปิ ตํ ตเถวาห. อิมินา นีหาเรน สพฺเพปิ ตํ เปเสนฺตา
ทิวาฏฺาเน นิสีทิตฺวา สูจิกมฺมํ กโรนฺตสฺส สพฺพนวกสฺส สตฺตวสฺสิก-
สามเณรสฺส สนฺติกํ ปหิณึสุ. เอวมสฺส มานํ นีหรึสุ. โส นีหตมาโน
สามเณรสฺส สนฺติเก อญฺชลึ ปคฺคเหตฺวา "อวสฺสโย เม โหหิ
สปฺปุริสาติ อาห. "อโห อาจริย กึ นาเมตํ กเถถ, ตุมฺเห มหลฺลกา
พหุสฺสุตา, ตุมฺหากํ สนฺติเก มยา กิญฺจิ การณํ ชานิตพฺพํ
ภเวยฺยาติ. "มา เอวํ กริ สปฺปุริส, โหหิเยว เม อวสฺสโยติ.
"ภนฺเต สเจ โอวาทกฺขมา ภวิสฺสถ, ภวิสฺสามิ โว อวสฺสโยติ.
"โหมิ สปฺปุริส, อหํ `อคฺคึ ปวิสาติ วุตฺเต, อคฺคึปิ ปวิสิสฺสามิ
เอวาติ. อถ นํ โส อวิทูเร เอกํ สรํ ทสฺเสตฺวา "ภนฺเต
ยถา นิวตฺถปารุตาว อิมํ สรํ ปวิสถาติ อาห. โส หิสฺส มหคฺฆานํ
ทุปฏฺฏจีวรานํ นิวตฺถปารุตภาวํ ตฺวาปิ "โอวาทกฺขโม นุ โข
โนติ วีมํสนฺโต เอวมาห. เถโรปิ เอกวจเนเนว โอตริ. อถ นํ
จีวรกณฺณานํ เตมนกาเล "เอถ ภนฺเตติ วตฺวา, เอกวจเนเนว
อาคนฺตฺวา ิตํ อาห "ภนฺเต เอกสฺมึ วมฺมิเก ฉ ฉิทฺทานิ, ตตฺถ
เอเกน ฉิทฺเทน โคธา อนฺโต ปวิฏฺา, ตํ คณฺหิตุกาโม อิตรานิ
ปญฺจ ฉิทฺทานิ ถเกตฺวา ฉฏฺํ ภินฺทิตฺวา ปวิฏฺจฺฉิทฺเทเนว คณฺหาติ;
เอวํ ตุมฺเหปิ ฉทฺวาริเกสุ อารมฺมเณสุ ๒ เสสานิ ปญฺจ ทฺวารานิ ปิธาย
มโนทฺวาเร กมฺมํ ปฏฺเปถาติ. พหุสฺสุตสฺส ภิกฺขุโน เอตฺตเกเนว
ปทีปุชฺชลนํ วิย อโหสิ. โส "เอตฺตกเมว โหตุ สปฺปุริสาติ
กรชกาเย าณํ โอตาเรตฺวา สมณธมฺมํ อารภิ. |
|
|
"ยเถวายํ ภิกฺขุ ภูริปญฺโ; เอวเมว เตน อตฺตานํ ปติฏฺาเปตุ
วฏฺฏตี ติ จินฺเตตฺวา เตน สทฺธึ กเถนฺโต วิย โอภาสํ ผริตฺวา
อิมํ คาถมาห |
|
"โยคา เว ชายเต ภูริ, อโยคา ภูริสงฺขโย,'
เอตํ เทฺวธาปถํ ตฺวา ภวาย วิภวาย จ
ตถตฺตานํ นิเวเสยฺย; ยถา ภูริ ปวฑฺฒตีติ. |
|
|
ภูรีติ: ปวีสมาย วิตฺถตาย ปญฺาเยตํ นามํ. สงฺขโยติ: วินาโส.
เอตํ เทฺวธาปถนฺติ: เอตํ โยคญฺจ อโยคญฺจ. ภวาย วิภวาย
จาติ: วฑฺฒิยา จ อวฑฺฒิยา จ. ตถตฺตานนฺติ: ยถา อยํ
ภูริสงฺขาตา ปญฺา ปวฑฺฒติ; เอวํ อตฺตานํ นิเวเสยฺยาติ อตฺโถ. |
| |
|
|
|
| โปิลตฺเถรวตฺถุ. |
|
๑. สี. ยุ. ปคฺคณฺหิตฺวา.
๒. "ฉสุ ทฺวาเรสูติ ภวิตพฺพํ. |
แปลโดยพยัญชนะ
แปลโดยอรรถ |
|
<โปรดคลิกเพื่อฟังเสียง> |
|
สัมพันธ์ไทย |
|
|
