ชั้นประโยค ป.ธ.๓

	๗. อาคนฺตุกภิกฺขุวตฺถุ. (๒๒๘)
	"นครํ ยถาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เชตวเน วิหรนฺโต
สมฺพหุเล อาคนฺตุเก ภิกฺขู อารพฺภ กเถสิ.

	เต กิร เอกสฺมึ ปจฺจนฺเต วสฺสํ อุปคนฺตฺวา ปมมาเส สุขํ
วิหรึสุ. มชฺฌิมมาเส โจรา อาคนฺตฺวา เตสํ โคจรคามํ ปหริตฺวา กรมเร คเหตฺวา อคมํสุ. ตโต ปฏฺาย มนุสฺสา โจรานํ ปฏิพาหนตฺถาย ตํ ปจฺจนฺตนครํ อภิสงฺขโรนฺตา เต ภิกฺขู สกฺกจฺจํ อุปฏฺาตุ โอกาสํ น ลภึสุ. เต อผาสุกํ วสฺสํ วสิตฺวา วุตฺถวสฺสา สตฺถุ ทสฺสนาย สาวตฺถึ คนฺตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทึสุ. สตฺถา เตหิ สทฺธึ กตปฺปฏิสนฺถาโร "กึ ภิกฺขเว สุขํ วสิตฺถ าติ ปุจฺฉิตฺวา, "ภนฺเต มยํ ปมมาสเมว สุขํ วสิมฺหา, มชฺฌิมมาเส โจรา คามํ ปหรึสุ, ตโต ปฏฺาย มนุสฺสา นครํ อภิสงฺขโรนฺตา สกฺกจฺจํ อุปฏฺาตุ โอกาสํ น ลภึสุ; ตสฺมา อผาสุกํ วสฺสํ วสิมฺหา ติ วุตฺเต, "อลํ ภิกฺขเว, มา จินฺตยิตฺถ, ผาสุวิหาโร นาม นิจฺจกาลํ ทุลฺลโภ; ภิกฺขุนา นาม, ๑ ยถา เต มนุสฺสา นครํ โคปยึสุ; เอวํ อตฺตภาวเมว โคปยิตุ วฏฺฏตี ติ วตฺวา อิมํ คาถม าห
	"นครํ ยถา ปจฺจนฺตํ คุตฺตํ สนฺตรพาหิรํ; เอวํ โคเปถ อตฺตานํ, ขโณ โว มา อุปจฺจคา; ขณาตีตา หิ โสจนฺติ นิรยมฺหิ สมปฺปิตา ติ.
	ตตฺถ "สนฺตรพาหิรนฺติ: ภิกฺขเว ยถา เตหิ มนุสฺเสหิ ตํ
ปจฺจนฺตนครํ ทฺวารปาการาทีนิ ถิรานิ กโรนฺเตหิ สอนฺตรํ อฏฺฏาลก- ปริขาทีนิ ถิรานิ กโรนฺเตหิ สพาหิรนฺ ติ สนฺตรพาหิรํ คุตฺตํ กตํ; เอวํ ตุมฺเห หิ ๒ สตึ อุปฏฺาเปตฺวา อชฺฌตฺติกานิ ฉ ทฺวารานิ ปิทหิตฺวา ทฺวารรกฺขิกํ สตึ อวิสฺสชฺเชตฺวา, ยถา คยฺหมานานิ พาหิรานิ ฉ อายตนานิ อชฺฌตฺติกานํ อุปฆาตาย สํวตฺตนฺติ; ตถา อคฺคหเณน ตานิ ถิรานิ กตฺวา เตสํ อปฺปเวสาย ทฺวารรกฺขิกํ สตึ อปฺปหาย วิจรนฺตา อตฺตานํ โคเปถ าติ อตฺโถ. ขโณ โว มา อุปจฺจคาติ: โย หิ เอวํ อตฺตานํ น โคเปติ, ตํ ปุคฺคลํ "อยํ พุทฺธุปฺปาทกฺขโณ มชฺฌิมปเทเส อุปฺปตฺติกฺขโณ สมฺมาทิฏฺิยา ปฏิลทฺธกฺขโณ ฉนฺนมายตนานํ อเวกลฺลกฺขโณติ สพฺโพปิ อยํ ขโณ อติกฺกมติ; โส ขโณ ตุมฺเห มา อติกฺกมตุ. ขณาตีตาติ: เย หิ ตํ ขณํ อตีตา, เต จ ปุคฺคเล โส ขโณ อตีโต; เต นิรยมฺหิ สมปฺปิตา หุตฺวา ตตฺถ นิพฺพตฺติตฺวา โสจนฺตี ติ อตฺโถ.

	เทสนาวสาเน เต ภิกฺขู อุปฺปนฺนสํเวคา อรหตฺเต ปติฏฺหึสู ติ.
อาคนฺตุกภิกฺขุวตฺถุ.
************
๑. สี. ยุ. ปน. ๒. ม. สี. ยุ. ปิ.